TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu TBMM’de toplandı. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Dr. Ali Taha Koç Türkiye'nin Dijital Dönüşüm Hamlesi'ni anlattığı sunumunda Türkiye Yüzyılı’nı Dijitalin Yüzyılı yapma hedefi ve Dijital Türkiye vizyonuyla yürütülen projelerden bahsetti.
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi temel çalışma alanlarını aktaran Başkan Koç, sürdürülebilir bir dijital dönüşümün hedeflendiğini söyledi: “11. Kalkınma Planı ve buna bağlı hazırlanan Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programlarında, Dijital Dönüşüm Ofisimizin görev alanına giren, e-devlet, büyük veri, yapay zekâ, yenilikçi teknolojiler ve siber güvenlik alanlarına yönelik politika ve tedbirler yer almaktadır. Temel hedefimiz bu dönüşümü sürdürülebilir kılarak, dijital teknolojilerin kullanımı yoluyla ülkemizin rekabet gücünü artırmaktır.”
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi olarak sadece e-Devlet Kapısı’nda sunulan hizmetlerin sayısının artırılmasına yönelik çalışmalara değil aynı zamanda hizmet kapsamının genişletilmesi ve bütünleşik hizmetlerin dijital ortama aktarılmasına da hız verildiğini dile getiren Başkan Koç, geçtiğimiz dönemde Araçlarım, İkametgâhım ve Çalışma Hayatım bütünleşik hizmetlerinin e-Devlet Kapısı’ndan sunulmaya başlandığını söyledi. 2023 yılı ilk haftası itibarıyla e-Devlet Kapısı kullanıcı sayısının 62 milyona yaklaştığını ifade eden Başkan Koç, e-Devlet Kapısı’nda özellikle 65 yaş üzeri vatandaşların kullanımını artırmak için “Adrese Teslim Şifre Başvurusu Hizmeti"nin başlatıldığını belirtti.
e-Devlet Kapısı çalışmalarına büyük önem verildiğinin altını çizen Başkan Koç, ülkemizin bu alanda göstermiş olduğu başarıların uluslararası endekslere de yansıdığını şu sözleriyle ifade etti: “Türkiye, Avrupa Komisyonu e-Devlet Kıyaslama Raporu’nda 35 ülke arasında 16. sırada, Kullanıcı Merkezlilik kategorisinde 4. sırada, Türkiye-BM e-Devlet Gelişmişlik Endeksi’nde 193 ülke arasında 48. sırada, 2022 Kasım ayında Dünya Bankası tarafından yayımlanan GovTech Olgunluk Endeksine göre; Türkiye Govtech Liderleri arasında 18. sırada yer almaktadır.”
Kamu sektöründe veriye dayalı bir kültür oluşturmak amacıyla, kamu kurumlarının tüm verilerine ilişkin standart ve tanımlamaların yer alacağı Ulusal Veri Sözlüğü çalışmalarının başlatıldığını belirten Başkan Koç, Ulusal Veri Sözlüğü ile elde edilecek kazanımları aktardı: “Ulusal Veri Sözlüğü projesi hedeflerimiz arasında; kamu kurumlarının ortak bir dil oluşturması, ulusal veri envanterinin hazırlanması, verilerin standartlaştırılarak tekil hale getirilmesi ve merkezi servis tasarım platformunun oluşturulması yer almaktadır.”
Verinin değere dönüşmesinde kullanılan en önemli teknolojinin, yapay zekâ olduğunun ifade eden Başkan Koç, yapay zekâ alanında olmazsa olmazın Türkiye’nin verisinden Türkiye’ye değer üretebilmek, yerli ve millî yazılımlar geliştirmek olduğunu belirterek bu alanda Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi’nin hazırlandığını söyledi: “Yeni bir teknoekonomik atılımının zamanı gelmiştir. Bu kapsamda; yapay zekâ alanı bir tercih meselesi değildir. Bu fırsatlardan ülkemiz adına en üst seviyede faydalanabilmek amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın iş birliğinde Ulusal Yapay Zekâ Stratejimizi hazırladık. Stratejimizi Dijital Türkiye vizyonumuz ve Millî Teknoloji Hamlemiz doğrultusunda hazırladık. Vizyonunu da ‘müreffeh bir Türkiye için çevik ve sürdürülebilir yapay zekâ ekosistemiyle küresel ölçekte değer üretmek’ olarak belirledik.”
Başkan Koç, sağlık alanında yapay zekâ teknolojisi kullanılarak doktorlar için karar destek sitemleri üzerine çalışmaların yürütüldüğünü ve başarılı sonuçların alındığını söyleyerek, yapılan çalışmalardan örnekler verdi: “Dijital Dönüşüm Ofisimiz ve Gazi Üniversitesi iş birliğinde gerçekleştirilen Türk Beyin Projesi ile yapay zekâ algoritmalarının beyin tümörü olan hastaların MR’larını incelemesini ve beyinde bulunan anomalilerin tespitini ve sınıflandırılmasını yapmasını sağladık. Amacımız sağlık personellerimizin yerini alacak değil, onlara yardımcı olacak bir sistem geliştirmek. Yapılan çalışma Gazi Üniversitesi Hastanesi, Ankara Üniversitesi Hastanesi ve Başkent Üniversitesi Hastanesi sistemlerine entegre edilmiş olup hâlihazırda hastaların tanılarında kullanılabilmektedir. Türk Beyin Projesi örneğinde kazandığımız yetkinlikleri nasıl daha da geliştirebiliriz diye de düşündük ve bu projemizi tüm vücudumuzu tarayan bir Sayısal Göz Projesi haline getirdik. Yürüttüğümüz bu projelerin hepsinde temel motivasyonumuz; sağlıkta yapay zekâ ekosistemine yerli ve millî çözümlerin üretilmesidir.”
Çağın teknolojisi blokzincir üzerine yapılan çalışmalardan da örnekler veren Başkan Koç, bu alanda gençlerin ilgisini çekebilecek projeler hazırlandığını belirtti: “Blokzincir teknolojileri üzerine de çalışmalarımızı sürdürüyor, özellikle bu alanda gençlerimizin ilgi, alaka ve yeteneklerini geliştirecek yarışmalara da imza atıyoruz. Türkiye’nin ilk blokzincir hackathonu olan DIGIATHON’u İstanbul’da gerçekleştirdik. Gençlerimiz Dijital Türkiye Blokzincir Hackathonu’nda blokzincir becerileriyle e-Devlet Kapısı hizmetlerine dijital ve yenilikçi çözümler geliştirdiler. Yani bizler blokzincir teknolojisi denilince yalnızca kripto paralar gibi kavramların algılanmasını değil, Togg gibi akıllı sistemlerin birbirleriyle güvenli şekilde iletişimini sağlanması, e-devlet hizmetlerimize dijital ve yenilikçi çözümler geliştirilmesi kavramlarının algılanmasını istiyoruz.”
Bilgi sistemlerinde karşılaşılan güvenlik risklerinin azaltılması, özellikle millî güvenliği tehdit edebilecek kritik verilerin güvenliğinin sağlanması amacıyla 2019 yılında Bilgi ve İletişim Güvenliği Tedbirleri Genelgesi’nin yayımlandığını vurgulayan Başkan Koç, 21 tedbirin yer aldığı genelgenin temel yaklaşımını şu sözleriyle ifade etti: “Bir bütün olarak değerlendirildiğinde tüm tedbirlerin arkasındaki temel yaklaşımın; ülkemizin verisinin ülkemizde kalması, veri mahremiyetine dikkat edilmesi, özellikle gizlilik dereceli bilgilerin sosyal medya ve haberleşme uygulamaları üzerinden paylaşılmaması ile yerli ve millî çözümler üretilmesi ve kullanılması başlıkları altında toplandığı söylenebilir.”
Siber savunma kavramının içinde sadece idari ve teknolojik altyapı bulunmadığını, bunları yönetecek, üretecek ve geliştirecek nitelikli insan kaynağı temin etmenin de işin önemli bir parçası olduğunu vurgulayan Başkan Koç, bu alanda da Türkiye Siber Güvenlik Kümelenmesi eğitimleri, HackIstanbul, HackZeugma ve HackKaradeniz gibi CTF yarışmaları, kamu spotları ve sosyal medya paylaşımları gibi pek çok faaliyetin yürütüldüğünü ayrıca Millî Eğitim Bakanlığı ile birlikte düzenlene Siber Zekâ Bilgi Yarışmasıyla da öğrencilerin siber farkındalık düzeylerinin artırılmasının hedeflendiğini söyledi.
Başkan Koç, gençlerin donanımlı yetişmesi için eğitim alanında da pek çok çalışmanın yapıldığını, bu mesleki yatırımın orta vadede ülkemiz için büyük kazanç sağlayıcını belirtti: “2020 yılında Türkiye’nin ilk siber güvenlik lisesini açtık. Fen lisesi kazanabilecek düzeydeki öğrencilerin bu alanı tercih etmesi, kaliteli siber güvenlik uzmanlarının yetişmesi adına umut verici. Ayrıca, Siber Güvenlik Meslek Yüksekokulu kurulmasına yönelik olarak Yüksek Öğretim Kurulumuz ile bir protokol de imzaladık. Yerli ve millî siber güvenlik ekosistemimizi yakından tanıyarak yetiştirilecek bu öğrenciler, orta vadede ülkemiz için çok önemli bir kazanım olacak. İnşallah bu gençlerimiz, siber güvenlik alanında ara eleman değil aranan elemanlar olacaklar.”
Ülkemizin dijitalleşme alanında son 20 yıldaki başarılarının çok kıymetli olduğunu vurgulayan Başkan Koç, bu başarıların uluslararası çapta görünürlük sağlamanın ve model ülke olmanın en kritik görevler arasında yer aldığını söyleyerek Türkiye Yüzyılı’nın aynı zamanda Dijitalin Yüzyılı olacağını dile getirdi: “Bugünden atacağımız adımlar, yarının dünyasında teknolojiyi takip eden değil teknolojiye yön veren bir ülke olabilmemiz için oldukça önemlidir. Cumhuriyetimizin yüzüncü yılı olan 2023 yılından ikinci yüzyıla ilerlerken dijital dönüşüm ekosisteminin gelişimini teşvik ederek, dijital becerilerin ve yetkinliklerin geliştirilmesi ülkemizin önemli önceliklerinden biri hâline geldi. İnşallah Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Türkiye Yüzyılı’nı aynı zamanda Dijitalin Yüzyılı haline getireceğiz.”